تفاوت میان تنفس پرندگان و پستانداران
مترجم: مهدی شادالوئی 1396/03/29

تفاوت میان تنفس پرندگان و پستانداران
سیستم تنفسی در پرندگان با پستانداران بسیار متفاوت است.
• پرندگان دارای حنجره هستند ولی از آن برای تولید صدا استفاده نمیکنند. در عوض، عضوی به نام سیرینکس "Syrinx" این وظیفه را به عهده دارد.
• پرنده ها ریه دارند. در عین حال دارای کیسه هوا نیز می باشند. بسته به نوع گونه، پرنده ها دارای 7 یا 9 کیسه هوایی می باشند. کیسه های هوایی در بخش های ذیل می باشند:
o ٢تا در بخش خلفى قفسه سینه ( posterior thoracic)
o ٢تا در بخش شکمى (abdominal)
o در ٢تا در بخش قدامى قفسه سینه (anterior thoracic)
o تا ٢ عدد در بخش گردنی (که در بعضی گونه ها وجود ندارد) (cervical)
o ١ عدد در بخش بین ترقوه یا جناغی (interclavicular)

کیسه های هوا در میان استخوان بازو، ران، استخوانهای مهره و حتی جمجمه گسترده شده اند.
پرندگان دیافراگم ندارند. در عوض جریان هوا از طریق تغییر فشار کیسه های هوایی در سیستم تنفسی، به صورت دم و بازدم حرکت میکند. عضلات قفسه سینه جناغ سینه را به سمت بیرون فشار میدهد. این کار یک فشار منفی را در کیسه های هوایی بوجود می آورد که باعث وارد شدن هوا به سیستم تنفسی می گردد. سیستم بازدم به صورت انفعالی عمل نمیکند بلکه نیازمند به عضلاتی است که با منقبض شدن آنها فشار هوا در کیسه های هوا افزایش یافته و هوا به بیرون هدایت شود. به دلیل این که در هنگام تنفس، جناغ سینه حرکت میکند، در هنگام نگه داشتن پرنده لازم است که چیزی مانع حرکت آزادانه جناغ نشود. ومحکم نگه داشتن یک پرنده به راحتی می تواند باعث از بین رفتن آن شود.
به دلیل آنکه کیسه های هوایی به استخوان ها متصل بوده و دیافراگمی وجود ندارد، عفونت های تنفسی به راحتی می تواند به حفره شکمی و همچنین به استخوان ها سرایت کند.
ریه های پرندگان مانند پستانداران باز و بسته نمیشود. در پستانداران، تبادل بین اکسیژن و دی اکسید کربن در کیسه های هوایی میکروسکپی انجام میگیرد که آلوئول (alveoli) نام دارند. در ریه پرندگان تبادل گازها در دیواره میکروسکپی لوله هایی موسوم به مویرگ هوا (air capillaries) انجام می شود.
سیستم تنفسی پرندگان نسبت به پستانداران دارای بازدهی بالاتری می باشد و اکسیژن بیشتری در هر تنفس وارد آن می شود. این بدان معناست که حتی سموم موجود در هوا نیز بیشتر وارد سیستم تنفسی پرنده می شود. همین موضوع مشخص می کند که چرا دود ناشی از تنباکو تحت تاثیر یکسان، برای پرندگان خطرناک تر از پستانداران است.
در مقایسه یک پرنده و یک پستاندار با وزن یکسان، پرنده نرخ تنفسی (مقدار تنفس در واحد زمان) آهسته تری دارد.
پرندگان برای حرکت دادن هوا در کل سیستم تنفسی نیازمند دو چرخه تنفسی می باشند. (دم، بازدم، دم، بازدم). در پستانداران فقط یک چرخه مورد نیاز است که هوا در کل سیستم جریان پیدا کند. (دم، بازدم)
چرخه تنفسی پرنده
1- در هنگام تنفس، هوا درون سوراخ های بینی که در میان بخش بالایی منقار و سر قرار گرفته است وارد می شود. یک بافت گوشتی اطراف آن را احاطه کرده است. همانند پستانداران، هوا از طریق سوراخ های بینی وارد حفره بینی شده و از مسیر حنجره وارد نای می شود. از نای نیز به سمت سیرینکس می رود. سیرینکس در محلی قرار دارد که نای به دو شاخه تقسیم می شود. در مسیر تقسیم نای به دو شاخه، هوا نیز به دو شاخه تقسیم می شود. هوا مستقیم وارد ریه نمی شود بلکه به سمت کیسه های هوایی پشتی جریان پیدا می کند. بخش کوچکی از هوا نیز دراین مسیر وارد ریه می شود.

2- در طی عمل بازدم اول، هوا از کیسه هوایی پشتی و از طریق نایژه مرکزی و نایژه پشتی (ventrobronchi and dorsobronchi) وارد ریه می شود. در آنجا نایژه ها به قسمت های کوچتری موسوم به مویرگ های هوایی تقسیم می شوند. مویرگ های خونی در میان مویرگ های هوایی جریان داشته و در اینجا عمل تبادل اکسیژن و دی اکسید کربن انجام می پذیرد.
3- در هنگام عمل دم ثانویه هوا وارد کیسه های هوایی گردنى (cervical) می شود.
4- در هنگام بازدم ثانویه ، هوا از مسیر سیرینکس، نای و حنجره عبور کرده و از طریق حفره بینی و سوراخ های بینی خارج می شود.
منبع: http://www.peteducation.com/article.cfm?c=15+1829&aid=2721
ما را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
اینستاگرام ما
کانال تخصصی ما در تلگرام
گروه تبادل نظر ما در تلگرام
روبات فروشگاه (!New)